درمان بوی بد دهان با لیزر

سایر دلایل (هالیتوزیز) بوی بد دهان غیرمرتبط با محیط دهان و دندان

• بوی بد دهان و مواد غذایی

  بر برخی موارد محصولات ناشی از تجزیه مواد غذایی به دندان‌ها می‌چسبد و باعث بوی بد دهان می‌شود. علاوه بر این مصرف برخی مواد غذایی مثل پیاز و سیر می‌تواند بوی بد دهان ایجاد کند. پس از هضم این مواد غذایی و تجزیۀ آن‌ها باعث انتقال عناصر تشکیل دهنده از طریق خون به ریه‌ها شده و بوی بد دهان ایجاد می‌شود.

• بوی بد دهان و گرسنگی کشیدن

  روزه گرفتن، گرسنگی کشیدن و استفاده از رژیم غذایی با کربوهیدارت پایین می‌تواند باعث ایجاد بوی بد دهان شود، چرا که سلول‌های چربی تجزیه شده و مواد شیمیایی به نام کتون‌ها را ایجاد می‌کنند که باعث بوی بد دهان می‌شود.

• بوی بد دهان و سینوزیت و عفونت لوزه‌ها

  عفونت لوزه‌ها، تشکیل سنگ لوزه، سینوزیت و وجود ترشحات انتهای حلق و لوزه‌ها نیز می‌تواند باعث بوی بد دهان شود.

• بوی بد دهان و مصرف داروها

  برخی داروها با کاهش ترشح بزاق و یا تجزیه شدن مواد موجود در دارو و آزاد شدن مواد شیمیایی مربوط به آن می‌توانند باعث بوی بد دهان شوند. مثلاً استفاده از نیترات‌ها برای درمان آنژین‌ قلبی، استفاده از برخی داروهای مسکن مانند فنوتیازین‌ها، برخی از داروهای شیمی درمانی و استفاده از مکمل‌های ویتامینی به میزان خیلی زیاد می‌تواند باعث بوی بد دهان بشود.

• بوی بد دهان و ابتلا به بیماری‌های خاص

  مشکلات گوارشی، تومورهای ریوی، نارسایی‌های کبدی و نارسایی‌های کلیوی باعث بوی بد دهان می‌شوند. در بعضی افراد مشکل رفلکس اسید معده و یا عفونت معده با هلیکوباکترپیلوری نیز باعث بوی بد دهان می‌شود. در بیماری‌هایی مثل کتواسیدوز دیابتی و نارسایی مزمن کلیه نیز هالیتوزیز دیده می‌شود.

• بوی بد دهان و کتواسیدوز دیابتی

  در بیماران دیابتی، سطح انسولین بدن فرد به خاطر ابتلا به دیابت به شدت کاهش می‌یابد و بدن نمی‌تواند از قند خون به نحو مناسب استفاده کند و سعی می‌کند از ذخایر چربی استفاده کند، وقتی چربی تجزیه می‌شود کتون‌ها ایجاد می‌شوند. تجمع کتون‌ها در بدن سمی است و باعث بوی نامطبوع می‌شود.

• بوی بد دهان و نارسایی مزمن کلیوی (ESRD)

  در بیمارانی که دچار نارسایی مزمن کلیه هستند بوی شبیه به محلول آمونیاک یا ادرار دیده می‌شود چرا که سموم و ضایعاتی که می‌بایست به طور عادی از طریق کلیه‌ها دفع شوند، در خون فرد باقی می‌ماند و باعث ایجاد بوی بد دهان می‌شود.

روش‌های تشخیص بوی بد دهان

امروزه اکثر محققین برای اندازه‌گیری بوی دهان بیشتر از روش‌های اسپکتروفوتومتری و گاز کروماتوگرافی استفاده می‌نمایند ولی استفاده از داوران تعلیم دیده در کنار این روش‌ها اهمیت خاصی دارد.

•  هالیمتر (Halimetr): این دستگاه برای تشخیص سطح پایین گوگرد استفاده می‌شود.
•  گروماتوگرافی گازی (Gas Choromatography): سه عنصر فرّار گوگر به نام سولفید هیدروژن، متان تیول و دی‌متیل سولفید را اندازه‌گیری می‌کند.
•  Bana Test: این تست یک آنزیم خاص تولید شده توسط باکتری‌های عامل بوی بد دهان را اندازه‌گیری می‌کند.
•  تست بتا گالاکتوزیداز (Beta-Galactosidase Test): برای اندازه‌گیری آنزیم بتا گالاکتوزیداز به کار می‌رود چرا که سه ترکیب گوگرددار متیل مرکاپتان، سولفید هیدروژن و دی‌متیل سولفید مسوول بیش از 90% بوی بد دهان می‌باشند. میکروارگانیسم‌های معضل بوی بد دهان بیشتر گرم منفی و بی‌هوازی هستند مانند فوزوباکتریوم، کلبسیلا، باکترونید و … . معاینۀ دقیق از حفرۀ دهان و اعضای مجاور آن معمولاً علت بد بویی دهان را مشخص می‌کند. در این مورد گرفتن یک تاریخچۀ پزشکی و دندان‌پزشکی نیز کمک‌کننده می‌باشد.

نکات مهم در تشخیص هالیتوزیز یا بوی بد دهان

باید در تشخیص علت بوی بد دهان، عادت غذایی و عادت شخصی بیمار کاملاً مورد توجه قرار گیرد. بوهایی که مدت کوتاهی از ظهور آن‌ها می‌گذرد بیشتر ناشی از از منبع عفونی، یک بیماری سیستمیک شدید، جسم خارجی در بینی یا حلق و یا مصرف اخیر داروهاست ولی بوهایی که مدت زمان طولانی وجود دارد اغلب گویای عدم رعایت بهداشت دهان، سرطان دهان، اختلال در دستگاه تنفس فوقانی و یا برونشکتازی می‌باشد. بوی بد دهان به طور متناوب ممکن است در اثر عوامل غذایی و یا به علت خواب ایجاد شود.

درمان بوی بد دهان

از آنجا که فاکتورهای زیادی در بوی بد دهان (هالیتوزیز) نقش دارند، برای درمان بوی بد دهان باید علت آن مشخص شود. در برخی موارد ممکن است بیمار مبتلا به بیماری سیستمیک شدید مثل کتواسیدوز دیابتی، بیماری کلیوی و … باشد و با وجود بهداشت دهانی خوب، بوی بد دهان وجود داشته باشد. ما در این جا بیشتر به مورادی می‌پردازیم که بیمار هیچ‌گونه بیماری سیستمیک و دلایل جانبی ندارد و بیشتر عوامل دهان و دندان باعث ایجاد هالیتوزیز می‌باشد. در این موارد مراقبت از بهداشت دهان و دندان، مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و چک‌آپ مرتب به دندان‌پزشک، ترمیم پوسیدگی‌های دندان از اصول اولیه و مهم می‌باشد.

آیا بوی بد دهان درمان قطعی دارد؟

از آنجا که فاکتورهای مختلفی در بوی بد دهان نقش دارند. حذف کامل این فاکتورها ناممکن می‌باشد و تا چندین سال پیش هیچ روش درمانی مشخصی برای درمان هالیتوزیز وجود نداشت ولی امروزه با ورود لیزر به دنیای دندان‌پزشکی و پیشرفت‌هایی که در این زمینه صورت گرفته است، هالیتوزیز درمان قطعی‌تری دارد. یکی از جدیدترین این روش‌ها، فتودینامیک تراپی با لیزر می‌باشد.

درمان بوی بد دهان با فتودینامیک تراپی با لیزر چیست؟

فتودینامیک تراپی با لیزر در اصفهان یکی از جدیدترین و بهترین روش‌های درمانی بوی بد دهان می‌باشد. این روش بیشتر مناسب افرادی است که مبتلا به زبان باردار و یا زبان مودار می باشند و بر روی سطح پشتی زبان، تجمع زیادی از باکتری‌ها و قارچ‌ها را داریم. در این روش در واقع از یک مادۀ شیمیایی حد واسط مانند متیلن بلو یا تولوئیدن بلو استفاده می‌شود. نور لیزر با طول موج خاص متناسب با این مادۀ شیمیایی به سطح پشتی زبان تابانده می‌شود.