برای اینکه زبان بتواند در حفره دهان به خوبی عمل کند، باید در تمام جهات کاملا متحرک باشد. هرگونه کاهش دامنه حرکتی این عضو از بدن، منجر به ایجاد اختلال در عملکردهای طبیعی انسان همچون تکلم و جویدن غذا خواهد شد. فرنولوم یا چسبندگی زبان در بزرگسالان و کودکان در علم پزشکی با عنوان آنکیلوگلوسیا (Ankyloglossia) شناخته می‌شود. به این اختلال شایع مادرزادی، چسبیدن لسان به دهان نیز می‌گویند.
یک اختلال در روند رشد و نمو زبان، باعث عدم تحلیل رفتن فرنوم لب پایین شده و حرکت طبیعی آن را با مشکل مواجه می‌کند. اگر می‌خواهید روش‌های تشخیص و درمان این عارضه دهانی را بدانید، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
دکتر عاطفه توانگر، به‌عنوان یکی از بهترین دکترهای دهان و لثه در اصفهان، با تخصص و مهارت‌های بی‌نظیر خود، راه‌حل‌های جامع و دقیق برای انواع مشکلات دهانی و لثه‌ای ارائه می‌دهد. از درمان التهاب لثه و پوسیدگی دندان گرفته تا مدیریت مشکلات پیچیده‌تر مانند آفت‌های دهانی و بیماریهای لثه و همچنین زیبایی دندان مانند بلیچینگ با لیزر ، دکتر توانگر با استفاده از تجهیزات پیشرفته و تکنیک‌های نوین پزشکی، به بهبود سریع و مؤثر وضعیت دهان و لثه شما کمک می‌کند.
تشخیص و درمان فرنولوم یا چسبندگی زبان در بزرگسالان
چسبندگی یا کوتاهی بند زیر لسان، زمانی اتفاق می‌افتد که فرنوم لب پایین کوتاه باشد. این مشکل در 4 الی 10 درصد از جمعیت جهان رخ می‌دهد و در پسران شایع‌تر از دختران است. کوتاهی بند زیر زبان هنگامی تشخیص داده می‌شود که فرنوم کوتاه از حرکت آزاد و عملکرد طبیعی زبان جلوگیری کند. همه اشخاص درگیر با این عارضه مشابه یکدیگر نیستند. برای مثال این مشکل در برخی افراد خفیف‌تر و در بعضی دیگر شدیدتر است. علت بروز چسبندگی این عضو از بدن هنوز به طور دقیق مشخص نیست اما تا حدودی با عوامل ژنتیکی خاصی مرتبط است. برخی از علائم کوتاهی بند زیر زبان عبارت‌اند از:
- اختلال در حرکت زبان به سمت بالا و طرفین
- سختی در بیرون آوردن زبان از کنار دندانهای جلویی پایین
- زبان بریده یا قلبی شکل
فرنوم زبانی می‌تواند مشکلات عدیده‌ای از جمله مشکلات گفتاری و عدم امکان رعایت بهداشت دهان و دندان را برای بزرگسالان و کودکان به همراه داشته باشد. برای تشخیص چسبندگی رباط زیر لب در بزرگسالان معمولا ارزیابی‌های زیر انجام می‌شود:
- سهولت در خوردن، بلعیدن، تمیز کردن دهان و جویدن غذا
- قدرت و عملکرد زبان برای ادای کلمات
اگر فرد در تغذیه و گفتار مشکلی نداشته باشد، فرنوم خفیف نمی‌تواند برای او ناراحتی ایجاد کند اما در موارد شدیدتر، از روش جراحی فرنکتومی برای آزاد کردن فرنولوم زبان استفاده می‌شود. این عمل بسیار ساده و بدون عارضه بوده و تنها چند دقیقه به طول می‌انجامد. با این وجود، بیمار باید مراقبت‌های لازم را 3 الی 4 هفته بعد از انجام جراحی ادامه دهد.
جراحی فرنوم زبان با لیزر
نوار عضلانی است که زبان را به پایین یا کف دهان وصل می کند. در برخی افراد، فرنوم زبان طوری قرار گرفته که نوک زبان را به کف دهان می چسباند بنابراین باعث محدودیت حرکت زبان شده و اختلالاتی در تکلم ایجاد می کند و بیمار قادر نخواهد بود زبان را کاملاً بیرون بیاورد و با نوک زبان دندانهای جلویی را لمس کند. فرنکتومی نام عمل جراحی است که در آن متخصص فرنوم یا بند را از لب بالا، لب پایین و یا زیر زبان آزاد می کند تا لب و یا زبان بتوانند آزادانه تر در دهان حرکت کنند.
پیشنهاد می کنیم مقاله جراحی فرنکتومی با لیزر را نیز مطالعه فرمایید.
امروزه لیزر در دندانپزشکی و جراحی های بافت نرم کاربرد زیادی دارد. جهت انجام فرنکتومی با لیزر می توان از لیزر دایود و یا لیزر co2 استفاده کرد. در جراحی با لیزر با استفاده از نور لیزر، نوار بافتی یا همان بند زیرزبانی و یا بند عضلانی لب، بریده می شود و این کار به آسانی و در مدت زمان کم انجام می شود. حین جراحی با لیزر دایود، هیچ خونریزی وجود ندارد بنابراین نیاز به بخیه نیست و جراحی تنها در مدت زمان 15-10 دقیقه انجام می شود. در صورتیکه علاقه مند به کسب اطلاعات بیشتر در زمینه کاربرد لیزر در دندانپزشکی دارید پیشنهاد می کنیم حتما این مقاله را مطالعه کنید.
نکته مهم و جالب توجه درفرنکتومی با لیزر این است که در همان جلسه و تنها چند ثانیه بعد از اتمام جراحی فرنکتومی با لیزر در اصفهان بیمار می تواند زبان خود را آزادانه بیرون بیاورد و در همه ی جهات حرکت بدهد. برای فردی که سالها نوک زبانش به دهان چسبیده و حرکت خیلی محدودی داشته است حس بسیار خوب و خوشایندی به بیمار می دهد و بیمار در همان جلسه متوجه تغییرات دهانی خود می شود. مزایای جراحی فرنکتومی زبان با لیزر دایود عبارت است از:
- بهبود قرار گیری و موقعیت زبان
- بهبود وضعیت حرکت زبان
- بهبود توانایی تکلم
- بهبود عملکرد بلع بیمار
- ارتقاء اعتماد به نفس بیمار
با توجه به اینکه در جراحی فرنکتومی، بند عضلانی (فرنوم) قطع می شود در آن ناحیه زخم ایجاد می شود. رعایت بهداشت دهان و دندان از نکات مهم می باشد. بهتر است محل جراحی تمیز نگه داشته شود و پس از غذا خوردن با سرم شستشو و یا دهانشویه کلرهگزیدین مرتب شستشو داده شود. بیمار از خوردن غذاهای تند و فلفلی، شور و نمکی، غذاهای ترش در چند روز اول پس از جراحی پرهیز کند چرا که زخم را تحریک می کند. استفاده از رژیم غذایی نرم در چند روز اول جراحی رعایت شود.
